Internationale vrachtwagenchauffeurs: toenemende mobiliteit, problematiek oplosbaar?

Auteur: Marjon Weerepas, verbonden aan de Universiteit Maastricht, capaciteitsgroep Belastingrecht (marjon.weerepas@maastrichtuniversity.nl)

Het mobiele grensoverschrijdende arbeidsverkeer in de Europese Unie bestaat onder andere uit een groot aantal internationale chauffeurs. Het gaat hierbij niet alleen om chauffeurs met een EU-nationaliteit, maar ook om zogenoemde derdelanders. Sommigen spreken ten aanzien van de laatste groep zelfs van een nieuwe vorm van slavernij.(1) Ook wordt gesproken van social dumping. Daarbij is vaak sprake van een schijnconstructie waarbij de feiten en omstandigheden, die tot aanwijzing van de toepasselijke belasting- en socialezekerheidsstelsels leiden, worden gefingeerd, of geen reële betekenis hebben.(2)
De vaak nijpende positie van de internationale chauffeurs is inmiddels ook tot het besef van de beleidsmakers doorgedrongen. Langzaamaan worden onder andere in het arbeidsrecht maatregelen getroffen om de positie van de internationale chauffeur te versterken. Zo is sinds 2020 het Mobiliteitspakket van kracht.(3) Gefaseerd worden onder andere maatregelen ter verbetering van de omstandigheden van internationale chauffeurs genomen. Zo is de Mobiliteitsrichtlijn een van de maatregelen die uit het Mobiliteitspakket voortvloeit.(4) Eén van de doelen van de richtlijn is het bewerkstelligen van gelijke beloning voor gelijke arbeid in dezelfde lidstaat. Ook de Europese Arbeidsautoriteit houdt zich bezig met het internationaal vervoer.(5)
De problematiek rondom de internationale chauffeur doet de vraag rijzen hoe het staat met de regelgeving betreffende de fiscaliteit en premieheffing ofwel verzekeringsplicht. Kunnen die conflictregels bijdragen tot verbetering van de positie van de internationaal chauffeur? In deze bijdrage volgt, na weergave van enige cijfers, met name een beschrijving van de conflictregels betreffende de fiscaliteit en de premieheffing. Afgesloten wordt met een aantal aanbevelingen tot wijziging van die conflictregels. Wellicht openen die aanbevelingen de discussie ter verbetering van de positie van de internationale chauffeurs op genoemde gebieden.