Auteur: Irene Vehring, adviseur GrensInfoPunt Aken (vehring@grenzinfo.eu)

Wordt een grensarbeider geconfronteerd met (dreigende) arbeidsongeschiktheid respectievelijk invaliditeit, dan krijgt hij doorgaans te maken met Europese en nationale regelgeving. Zowel EU-recht als ook nationaal recht van de EU-lidstaten bevatten immers regels die van invloed zijn op de aanvraagprocedure van en de mogelijke aanspraak op invaliditeitsuitkering(en) in de verschillende EU-lidstaten waar de grensarbeider ooit heeft gewerkt. Voor grensarbeiders die arbeidsongeschikt raken, is het daarom bijzonder moeilijk om een overzicht te krijgen over al datgene wat bij invaliditeit in grensoverschrijdend verband komt kijken. In dit artikel, dat wordt opgesplitst in twee delen, zal ik ingaan op de regels die gelden bij ziekte en vervolgens invaliditeit die ontstaat op het moment dat men in Duitsland of in Nederland sociaal verzekerd is.

Auteur: Nick Tax, voorlichter bij Bureau van Belgische Zaken, Sociale VerzekeringsBank (bbz@svb.nl, https://www.svb.nl/nl/bbz-bdz/)

Bij het Bureau van Belgische Zaken van de SVB horen we vaak dat er problemen ontstaan met betrekking tot de ziektekostenverzekering van Belgische grensarbeiders. Vooral het tijdig aanmelden bij een Nederlandse ziektekostenverzekeraar gaat nogal eens mis. In bijgaand artikeltje gaan we in op wat je op het gebied van ziektekosten moet doen als je in Nederland gaat werken en waarom, hoe het gaat met de premiebetaling en hoe het zit met rechten en plichten.

Auteur: Ger Essers, secretaris van de Stichting Geen Grens

Sedert Vlaanderen eigen bevoegdheden heeft op het terrein van de sociale bescherming, doen zich (taal)grensproblemen voor. De invoering van de Vlaamse zorgverzekering, de Vlaamse jobkorting en de Vlaamse opleidingscheques leidde tot EU-rechtelijke perikelen(1). Daarentegen verliep de opsplitsing van het Belgische kinderbijslagstelsel in vier verschillende gezinsbijslagregelgevingen bijna pijnloos. In dit artikel worden de grensregionale problemen beschreven, die zich voordoen als gevolg van de recente invoering van de Vlaamse jobbonus.

De SVB mag een A1-verklaring met terugwerkende kracht afgeven. De later door Liechtenstein afgegeven S1-verklaring over dezelfde periode heeft geen rechtskracht. Belanghebbende kan de Liechtensteinse premies niet in Nederland verrekenen..

Bron: Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 15 juni 2023, ECLI:NL:RBZWB:2023:4227

De SVB heeft de vragen en antwoorden gebundeld, die gesteld zijn tijdens een webinar over de sociale zekerheidsregels voor telewerken. Deze nieuwe regels voor telewerken treden op 1 juli 2023 in werking.

Bron: SVB, 12 juni 2023

Nederland, België, Luxemburg ,Duitsland en nog 6 landen hebben de kaderovereenkomst inzake grensoverschrijdend telewerken ondertekend. Het Verenigd Koninkrijk ondertekent de overeenkomst niet.

Bron: Federale Overheidsdeinst Sociale Zekerheid, 6 juni 2023

In een brief wordt uitgebreid beschreven op welke wijze sociale verzekeringspremies worden geheven bij werknemers werkzaam in de binnenvaart. Vaststelling van de premieplicht, dubbele afdracht etc. komt aan de orde.

Bron: Ministerie van SZW, 25 mei 2023

A woont in België en was als gezinslid medeverzekerd bij haar echtgenoot. Als A zelf AOW ontvangt, krijgt A een zelfstandig recht op zorg in België ten laste van Nederland. A is dan zelf de verdragsbijdrage verschuldigd.

Bron: Centrale Raad van Beroep, 4 mei 2023, ECLI:NL:CRVB:2023:857

B, inwoner van Nederland, werkt voor een Zwitserse werkgever buiten Nederland. B wordt volledig werkloos. B heeft dan recht op een Nederlandse WW-uitkering (woonlidstaat), alsof hij tijdens het werken in Nederland onderworpen was geweest.

Bron: Centrale Raad van Beroep, 11 mei 2023, ECLI:NL:CRVB:2023:891

Auteur: Dr. Eva C. van Ooij, werkzaam als juridisch beleidsmedewerker bij de Sociale Verzekeringsbank. Deze bijdrage is geschreven op persoonlijke titel.

In de EU wonen ongeveer 9,9 miljoen EU-burgers die we tot de beroepsbevolking kunnen rekenen en in een andere lidstaat werken dan die waarvan zij de nationaliteit bezitten. Dit is de afgelopen jaren gestaag toegenomen.(1)

Ook is er meer variatie in het werken zelf. In plaats van aan één werkgever gebonden te zijn en een "levenslange" arbeidsrelatie aan te gaan, bewegen steeds meer mensen van baan naar baan, in en uit verschillende soorten arbeidsrelaties, in en uit de arbeidsmarkt of combineren zij verschillende arbeidsrelaties tegelijkertijd. Het veranderen van werkgewoontes wordt ook door een toenemende digitalisering gestimuleerd. Zo is het werken vanuit een andere plek dan het kantoor van de werkgever – zoals het telewerken(2) - ondertussen een sociaal geaccepteerde werkvorm geworden door de wereldwijde COVID-19 pandemie. Hoewel de standaard werknemer (de voltijdse werknemer met een contract van onbepaalde tijd) nog steeds de meest voorkomende werkvorm in de EU is, heeft meer flexibiliteit op de (Europese) arbeidsmarkt geleid tot een groeiende verscheidenheid aan werkvormen. Zo een flexibelere arbeidsmarkt geldt zeker ook voor Nederland.(3)

Deze bijdrage is een deelsynthese van het proefschrift getiteld Highly mobile workers and the coordination of social security in the EU: Opening and closing Pandora's box (Eleven, 2022) en verdedigd aan de Universiteit van Maastricht in september 2022. Een diepgaandere analyse is gepresenteerd op 25 mei 2023 tijdens de Annual Conference on European Social Security Law 2023 te Trier, zie https://www.era.int/upload/dokumente/25180.pdf