Auteurs: mr. S.H.W.A. Bemelmans, mr. drs. P.J.T. Mertens en mr. S.P.M. Kramer, respectievelijk als promovendus verbonden aan het Expertisecentrum ITEM/Universiteit Maastricht en de Law, Tax & Business Unit van de Universiteit Hasselt (stefan.bemelmans@maastrichtuniversity.nl/stefan.bemelmans@uhasselt.be), wetenschappelijk coördinator bij het Expertisecentrum ITEM en als promovendus verbonden aan Universiteit Maastricht (pim.mertens@maastrichtuniversity.nl) en als promovendus verbonden aan het Expertisecentrum ITEM/Universiteit Maastricht (sander.kramer@maastrichtuniversity.nl)

In dit tweede deel van deze Pensioenreeks in dit Vakblad wordt nader ingegaan op de aanvullende pensioenvoorziening in België, Duitsland en Nederland. Bij de uitwerking is hetzelfde uitgangspunt gehanteerd zoals in het eerste deel omschreven. Hiervoor verwijzen de auteurs van deze bijdrage graag naar het betreffende deel.(1) Ook in het tweede deel zal blijken dat het (fiscaal) pensioenrecht mede vanwege het samenspel tussen Europese, internationale en nationale wet- en regelgeving een dynamisch en complex rechtsgebied is. Zoals ook reeds in het eerste deel aangehaald, is binnen de Europese Unie geen sprake van een zogeheten taxonomie van pensioensystemen. De inrichting van het nationale pensioensysteem is immers een aangelegenheid van de lidstaten; waar de Europese Unie een bevoegdheidsgrond mist om te kunnen interveniëren. Dit geldt in gelijke zin voor de fiscale behandeling van (aanvullende) pensioenen waarbij de fiscale soevereiniteit van de lidstaten en het unanimiteitsbeginsel leidend zijn. Onderhavige bijdrage beoogt de overeenkomsten en de verschillen tussen het Belgisch, Duits en Nederlands systeem betreffende de aanvullende pensioenvoorziening gedurende de opbouwfase en uitkeringsfase in kaart te brengen. (Waar ingegaan wordt op de fiscale behandeling in de uitkeringsfase, wordt de nationale wetgeving beschreven. In deze bijdrage wordt niet ingegaan op de grensoverschrijdende fiscale effecten bij grensarbeid.)