De Europese blauwe kaart en de voordelen ten opzichte van de kennismigrantenregeling

Auteur: mr. Nini Braken-Zheng, consultant immigratie People Advisory Services bij Ernst & Young Belastingadviseurs LLP in Rotterdam (nini.zheng@nl.ey.com) In 2019 steeg het aantal verblijfsvergunningsaanvragen van arbeidsmigranten met circa 25%. Ondanks deze stijging wordt in de praktijk nog weinig gebruik gemaakt van de &lsquo;Europese Blauwe kaart&rsquo; (ook bekend als: &lsquo;EU Blue Card&rsquo;), terwijl de EU Blue Card het Europese equivalent van de US Green Card zou worden. In dit artikel een vergelijking van de EU Blue Card met de populaire kennismigrantenregeling. De &lsquo;teleurstellende&rsquo; EU Blue Card De EU Blue Card leek de perfecte oplossing voor intra-EU mobiliteit. Op basis van de vergelijking met de US Green Card, namen de meeste werkgevers aan dat de EU Blue Card de mogelijkheid zou bieden voor arbeid in meerdere EU Lidstaten. Dit is echter niet het geval. Ondanks het feit dat mobiliteit binnen de Europese Unie wordt gefaciliteerd via de EU Blue Card, mag een arbeidsmigrant met een EU Blue Card die is afgegeven door een andere EU-lidstaat (bijvoorbeeld: Duitsland) niet zomaar in Nederland werken. Er zal dan een EU Blue Card in Nederland moeten worden aangevraagd, waardoor er op dit moment (nog) geen sprake is van echte vrije arbeidsmobiliteit binnen de EU.(1) Een verblijfsvergunning voor hoogopgeleide arbeidsmigranten met een arbeidsovereenkomst met een werkgever in Nederland, kan zowel op basis van de kennismigrantenregeling als door de EU Blue Card uit 2011 worden gefaciliteerd.(2) Desondanks wordt de kennismigrantenregeling ten opzichte van de EU Blue Card veel meer gebruikt. Mijns inziens komt dit door het feit dat de EU Blue Card voor veel werkgevers of veel ingewikkelder lijkt, of gewoonweg onbekend terrein is. Het is dan ook van belang om eens een kijkje te nemen achter deze &lsquo;EU Blue Card&rsquo;-deur. Kwalificatiecriteria Om in aanmerking te komen voor de EU Blue Card worden drie belangrijke eisen aan de werkgever gesteld. Allereest moet de werkgever een Nederlandse arbeidsovereenkomst van ten minste &eacute;&eacute;n jaar aan de hoorgopgeleide arbeidsmigrant bieden.(3) Het bruto salaris mag niet lager zijn dan &euro;5.403 per maand (excl. 8% vakantiegeld).(4) Voorts geldt dat de arbeidsmigrant minimaal een driejarige bacheloropleiding in het hoger onderwijs moet hebben afgerond.(5) Indien het bachelor diploma in het buitenland is behaald, moet het worden gewaardeerd door het Informatiecentrum Diplomawaardering (IcDW).(6) Het IcDW stelt daarbij het behaalde buitenlandse opleidingsniveau vast in vergelijking met het Nederlandse onderwijsstelsel. Na inwilliging van de aanvraag door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND), heeft de EU Blue Card een geldigheid van minimaal &eacute;&eacute;n jaar en een maximale geldigheid van vier jaar. De vergunning kan onbeperkt worden verlengd met telkens een maximale periode van vier jaar.(7) Erkend referentschap Veel grote Nederlandse bedrijven zijn erkend referent geworden om &ndash; onder andere &ndash; jaarlijks een aanzienlijk aantal arbeidsmigranten naar Nederland te halen. Erkende referenten kunnen gebruik maken van de versnelde behandelingsprocedure van ongeveer twee weken bij de IND.(8) Nadat het bedrijf erkend is als referent, brengt deze erkenning naast rechten ook plichten met zich mee. Wanneer een erkend referent zich niet houdt aan deze plichten, kan het bedrijf worden bestraft.(9) Het erkend referentschap is verplicht om een kennismigrantenvergunning te kunnen aanvragen. Voor de EU Blue Card aanvraag is dit echter niet verplicht. (10) De maximale beslistermijn van 3 maanden voor een aanvraag EU Blue Card(11), wordt echter wel ingekort tot ongeveer 2 weken indien de werkgever wel erkend referent is. Mocht de werknemer in aanmerking komen voor de EU Blue Card en de kennismigrantenregeling, dan zou verstandig zijn om te bepalen of er moet worden ge&iuml;nvesteerd in een erkend referentschap om een kennismigrantenvergunning aan te vragen. Dit is vooral belangrijk voor bedrijven die weinig arbeidsmigranten naar Nederland halen. De werkgever moet namelijk niet alleen voldoen aan de voorwaarden, maar ook relatief hoge leges betalen voor de behandeling van deze aanvraag.(12) Dit bedrag is maximaal &euro;4.017 en moet vooraf worden betaald aan de IND.(13) Het erkend referentschap kan daarnaast worden ingetrokken wanneer er in de afgelopen drie jaar geen verblijfsvergunning op basis van dit erkend referentschap is aangevraagd, waardoor het verwachte voordeel voor eventuele toekomstige aanvragen teniet kan worden gedaan.(14) De verschillen en voordelen De harde eis voor de EU Blue Card aanvraag om een bachelor diploma op het niveau van het Nederlandse onderwijsstelsel aan te leveren, is bij de kennismigrantenregeling niet van toepassing. Aangezien de behandeltermijn van een diplomawaardering door IcDW 2-4 weken is, zou dit een vertraging kunnen veroorzaken indien er wordt gekozen voor de EU Blue Card procedure in plaats van de kennismigrantenregeling. In tegenstelling tot de kennismigrantenregeling geldt bij de EU Blue Card geen marktconformiteitstoets. De marktconformiteitstoets houdt in dat het salaris niet te veel mag afwijken van het marktconforme salaris. In enkele gevallen kan deze toets leiden tot een afwijzing bij de kennismigrantenregeling.(15) Wanneer de IND vermoedt dat het salaris van de kennismigrant niet marktconform is, wordt naar een aanvullende onderbouwing gevraagd.(16) Dit laatste kan leiden tot het oplopen van de beslistermijn van de IND tot maximaal 9 maanden.(17) Bij de kennismigrantenregeling geldt voorts de strenge voorwaarde dat de werkgever maandelijks het juiste salarisbedrag op de bankrekening van de kennismigrant moet storten. Doet de werkgever dit niet, dan riskeert de werkgever een bestuurlijke boete van de Inspectie SZW en/of de IND.(18) Voor de EU Blue Card gelden andere regels. Het salaris kan ook op een later moment worden uitgekeerd zolang er maar aan de gestelde salariseis wordt voldaan. Dit heeft de Raad van State in december 2019 bevestigd.(19) Voor de werkgever kan dit een uitkomst zijn, wanneer de werkgever &ndash; bijvoorbeeld &ndash; voor andere salarisafspraken kiest of wanneer de werkgever problemen verwacht in het kader van de marktconformiteittoets bij de kennismigrantenregeling. Permanente verblijfsvergunning De EU Blue Card biedt een groot voordeel voor de arbeidsmigrant die zijn of haar eerdere verblijfsperiode wil meerekenen bij het aanvragen van een verblijfsvergunning voor onbepaalde tijd. Een EU Blue Cardhouder komt namelijk na 5 jaar verblijf op het grondgebied van de EU (waarvan ten minstens 2 jaar in Nederland) al in aanmerking voor een Nederlandse permanente verblijfsvergunning. Hierbij mag enkel een verblijfsperiode van 18 maanden of meer in een andere EU-lidstaat op basis van een EU Blue Card worden meegeteld.(20) Het hebben van een EU Blue Card kan een uitkomst zijn wanneer de arbeidsmigrant in verschillende EU-lidstaten moet werken, maar toch graag bij zijn of haar eindstation (bijvoorbeeld: in Nederland) in aanmerking wil komen voor een permanente verblijfsvergunning. Kennismigranten komen pas na een aaneensluitend verblijf van vijf jaar in aanmerking voor een permanente verblijfsvergunning. Tot slot mag een kennismigrant maximaal 8 maanden Nederland buiten Nederland verblijven zonder dat dit wordt gezien als het verplaatsen van het hoofdverblijf en de verblijfsvergunning kan worden ingetrokken.(21) Een houder van een EU Blue Card mag maximaal 12 aaneengesloten maanden of 18 maanden in totaal terugkeren naar het land van herkomst om te werken of studeren zonder verlies van zijn of haar verblijfsstatus.(22) Dit laatste levert een voordeel op voor de werkgever wanneer deze &ndash; bijvoorbeeld &ndash; een vestiging heeft in dat land. Hierdoor kan de arbeidsmigrant voor een langere tijd worden ingezet voor beide vestigingen met behoud van zijn of haar Nederlandse vergunning. Open de EU Blue Card-deur Zoals hierboven uiteengezet kan de EU Blue Card wellicht uitkomst bieden indien het bedrijf nog geen erkend referent is, maar wel een arbeidsmigrant naar Nederland wil halen die voldoet aan de criteria van de EU Blue Card, waaronder het hogere salariscriterium. Open daarom eens de EU Blue Card-deur en tref daarachter misschien een meer passende oplossing. Noten 1 Kamerstukken II 2008/08, 30 573, nr. 13, pagina 16. 2 Stb. 2011, nr. 291. 3 Art. 3.30b lid 1 sub a Vb 2000. 4 Art. 1i lid 1 sub b BuWav. Het minimale maandelijkse brutoloon wordt jaarlijks ge&iuml;ndexeerd. 5 Art. 3.30b lid 1 sub c Vb 2000. 6 Het Informatiecentrum Diplomawaardering (IcDW) bestaat uit SBB en Nuffic en is gevestigd in Zoetermeer (https://www.idw.nl/nl/). 7 Art. 3.58 lid 1 sub e Vb 2000. 8 Paragraaf B1/3.4.1.4 Vc 2000. 9 Paragraaf B6/2.3 Vc 2000 en art. 4.23 lid 1 sub a t/m c VV 2000. Zie ook: &lsquo;Verplichtingen van een werkgever gelden altijd, dus ook tijdens coronacrisis&rsquo;, Nini Braken-Zheng, Vakblad Grensoverschrijdend Werken, nummer 31, juni 2020. 10 Art. 3.30b lid 3 juncto art. 3.30a lid 1 Vb 2000. 11 Art. 25 lid 5 Vw 2000. 12 Art. 2c Vw 2000 juncto art. 1.12 tot en met 1.16 VV 2000. 13 Art. 1.11 VV 2000. Dit legesbedrag wordt jaarlijks ge&iuml;ndexeerd. 14 Art. 2g sub b Vw 2000 juncto art. 1.15a VV 2000. 15 Art. 1d, lid 5 BuWav, paragraaf B6/2.3 Vc 2000 en Stb 2011, 291 en Stb. 2016, nr. 10593. 16 Stb. 2016, nr. 10593 en art. 1d, lid 5 BuWav juncto paragraaf B6/2.3 Vc 2000. Wanneer de IND de aanvullende onderbouwing heeft ontvangen, wordt bij het UWV Werkbedrijf om een advies gevraagd of het salaris marktconform is. 17 Art. 25 lid 1 en lid 2 Vw 2000. 18 Art. 47a Vw 2000, art. 4.1a VV 2000, art. 2 lid 1 WAV juncto art. 18 WAV en artikel 1d lid 5 BuWav. 19 ABRvS, 18 december 2019, zaaknummer 201903273/1/V6 (ECLI:NL:RVS:2019:4298), r.o. 4.1 en 4.2. 20 Art. 16 lid 2 van de Richtlijn 2009/50/EG. 21 Paragraaf B1/6.2.1 ad b sub g Vc 2000. 22 Art. 16 lid 3 en lid 5 van de Richtlijn 2009/50/EG.